PMS, oftewel het Pantone Matching System, is een kleurensysteem waarin elke tint een eigen nummer heeft. Alles wat je moet weten over PMS.
De namen achter het verhaal
Benieuwd wie er allemaal hebben meegewerkt aan jouw favoriete boek, tijdschrift of krant? Of wil je zelf iets uitgeven en daarin alle mensen en bedrijven noemen die je hebben geholpen? Schrijvers, redacteuren, vormgevers en drukkers; hun namen prijken allemaal in het colofon. Een colofon bevat daarnaast vaak informatie over hoe een uitgave tot stand is gekomen. Hoe ziet een colofon eruit? Wat zet je erin? En waar plaats je deze in jouw brochure, magazine of boek? Alles wat je moet weten over het colofon.
Blader maar eens door een willekeurig boek of tijdschrift. Grote kans dat je er een colofon tegenkomt. Hierin plaatst de uitgever informatie die je wat vertelt over de totstandkoming van de uitgave. Denk aan de namen van alle personen die eraan hebben meegewerkt. Dit kunnen auteurs zijn, maar ook vertalers, vormgevers, fotografen, illustratoren en beeldredacteuren. In de meeste colofons vind je nog veel meer praktische informatie, afhankelijk van het type uitgave. Zo is het bij boeken gangbaar om het ISBN-nummer, om welke druk het gaat en het copywrightteken op te nemen in het colofon. Tijdschriftredacties vermelden vaak alle namen van medewerkers die hebben meegewerkt aan de editie. In colofons van periodieke edities als tijdschriften als kranten zien we daarnaast vaak abonnementsinformatie en contactgegevens voor adverteerders.
In Nederland is een colofon niet verplicht. In Duitsland is dit bijvoorbeeld wel het geval. Hier wordt het colofon overigens Impressum genoemd. Dit betekent dat Nederlandse uitgevers min of meer vrij zijn om te bepalen welke informatie ze opnemen in het colofon. Natuurlijk zijn er ongeschreven regels en bevat vrijwel elk colofon in grote lijnen dezelfde informatie.
Het woord colofon is een afgeleide van het Griekse woord ‘kolophoon’, wat onder andere slotstuk betekent. Officieel betekent dit dat je het colofon achterin een boek, tijdschrift of krant plaatst. Met name in oudere boeken zien we het colofon altijd achterin. Inmiddels kiezen steeds meer uitgeverijen ervoor om het colofon voorin het boek te plaatsen, vaak bij het voorwoord of de inhoudsopgave.
Het colofon is in de basis een simpele opsomming met informatie. Alhoewel: er zijn tijdschriften die het colofon gebruiken om de redacteuren op een creatieve manier voor te stellen, soms zelfs met een foto en een persoonlijk verhaaltje. Vaak is een colofon echter een simpel tekstblok op een witte pagina. Wil je een klein colofon plaatsen op een pagina waar ook andere tekst staat? Denk aan een pagina met zowel de inhoudsopgave als het colofon. Dan kan het handig zijn om het colofon in een kader of kleurblok te plaatsen.
In het onderstaande voorbeeldcolofon vind je de belangrijkste informatie over een tijdschrift. Denk aan de namen van de hoofdredacteur en andere medewerkers die een bijdrage hebben geleverd aan het magazine. Wil je een brochure of magazine uitgeven die meerdere keren per jaar verschijnt, is het slim om ook te vermelden om welke editie het gaat. Tot slot zien we in veel tijdschriftcolofons contactgegevens voor abonnees en adverteerders.
Colofon
Elk boek heeft een ISBN nummer. Dit is dan ook min of meer een verplicht nummer van elk boekcolofon. Ook het copywrightteken zien we in vrijwel elk colofon, net als het jaar van de uitgave en natuurlijk de naam van de uitgeverij en de auteur(s). Wil je zelf een boek uitgeven en weet je niet welke informatie je nog meer in het colofon kunt opnemen? Laat je inspireren door het onderstaande voorbeeld colofon.
Colofon
Leestip: Zelf een boek maken: 6 ideeën voor het allergaafste resultaat
PMS, oftewel het Pantone Matching System, is een kleurensysteem waarin elke tint een eigen nummer heeft. Alles wat je moet weten over PMS.
Een kleurenspectrum bestaat letterlijk uit alle kleuren van de regenboog. Uit welke kleuren bestaat een kleurenspectrum?
De Gulden Snede geeft de verdeling aan van een lijnstuk, in twee delen en in verhouding tot elkaar. Hoe kun je het toepassen in hedendaags design?
De betekenis van frankeren is: van een postzegel voorzien. Hoeveel postzegels moet je plakken? En wat kost pakketpost? We hebben het op een rij gezet.
CMYK is een systeem dat we gebruiken om het grootst mogelijke kleurengamma te verkrijgen. Waar staat CMYK voor en wat is het verschil met RGB?
Een AI bestand is een vector bestand. Je maakt AI bestanden met Adobe Illustrator. Van piepklein tot billboardformaat; een .ai is altijd haarscherp!
Prepress is het proces tussen de creatie van een ontwerp en de daadwerkelijke druk. Wat is prepress en hoe maak je jouw bestand drukklaar?
De zetspiegel is het gedeelte van een pagina waar je tekst en eventuele afbeeldingen plaatst. Hoe bepaal je het formaat en de positie van je zetspiegel?
Eindeloos vergroten doe je met een Vector bestand. Een AI of EPS bijvoorbeeld. Ideaal voor logo’s, voor op een visitekaartje of poster!
Synopsis betekent samenvatting. Vaak gaat het dan om een synopsis van een boek. Wat is een synopsis precies? En hoe schrijf je er één?
De substraat is het materiaal waarop je drukwerk wordt geprint. Papier, karton, PVC of canvas bijvoorbeeld. Welke substraten vind je bij Drukwerkdeal?
Snijtekens en snijlijnen zijn hulplijnen, waarmee je aangeeft waar we je drukwerk moeten snijden. Waar plaats je ze en hoe breng je ze aan in je ontwerp?
Met een snijplotter kun je drukwerk uitsnijden. En niet alleen papier. Een snijplotter werkt met verschillende materialen, zoals vinyl, karton en textiel.
De singersteek is een techniek om boeken met garen of touw te binden. De stiknaad is hierbij duidelijk zichtbaar. Alles over deze manier van boekbinden.
Een schutblad, schutvel of inbindcover beschermt het boekblok en verbindt het binnenwerk met de omslag. Hoe pas je het toe? Dat lees je hier.
Wat betekent resolutie precies? Dots Per Inch? En welke resolutie is geschikt voor jouw drukwerk? Alles wat je moet weten over resolutie!
Voor elke tekst geldt: een extra paar ogen kan nooit kwaad. Bij het redigeren worden de puntjes op de i’s gezet en alle d’s en t’s goed gezet.
Een plotter is een afdrukapparaat voor grootformaat drukwerk in hoge resolutie. Hoe werkt een plotter? En in welke papierformaten kun je ‘plotten’?
Plano betekent vrij vertaald ‘vlak’ of ‘plat’. Bij het bestellen van bijvoorbeeld een folder is dit het ongevouwen ontwerp. Dit moet je weten over plano.
Wat is het verschil tussen een pixel en een vector? Hoe bereken je het aantal pixels per cm of mm? En wat is het verschil tussen DPI en PPI?
Een paperback is licht, buigzaam en compact. De ideale kaft voor drukwerk dat overal mee naartoe gaat en lekker leest. Goedkoop in grote én kleine oplages.
Een verzameling letters in dezelfde stijl; dát is een lettertype. De keuze voor het type letter is heel bepalend voor de uitstraling van je drukwerk.
Een katern is een enorm vel papier waarop we meerdere pagina’s drukken, om deze samen te vouwen tot een boekwerk. Hoe gaat dit precies in zijn werk?
Een kapitaalbandje is de ruggengraat van je hardcoverboek. Is het noodzakelijk? En kan een kapitaalbandje op elk boek gelijmd worden?
Een kaft is de omslag van je drukwerk. Van tijdschriften of boeken bijvoorbeeld. Hoe gaat het precies in zijn werk? En wat zijn de voordelen?
ISBN is een unieke 13-cijferige code die je boek beschikbaar maakt voor verkoop en vindbaar voor klanten en retailers. Hoe vraag je hem aan?
Inbinden is een mooie manier om belangrijke papieren bij elkaar te houden. Er zijn verschillende manieren om drukwerk in te binden.
Een hardcover is een harde kaft voor boeken. Hoe wordt hardcover gemaakt? En wat is het verschil tussen een hardcover boek en een paperback?
Wat is het verschil tussen een Font en een lettertype? Hoe maak je een Font? En waarmee kun je een eigen font maken. Alles wat je moet weten op een rij!
De flaptekst of blurb moet ervoor zorgen dat mensen jouw boek kopen. Een belangrijke tekst dus, die je op of aan de binnenkant van je boek plaatst.
Een ex libris vertelt je wie de eigenaar van een boek is. Een eigendomsmerkje dus. Vroeger een statussymbool, nu een vorm van kunst.
Een drukpers is een machine die letters en illustraties op papier drukt. Hoe werkt een drukpers precies? En welke druktechnieken zijn er?
Drukletters zijn de letters die worden gebruikt in een drukpers. Een soort stempels. Een uitvinding die de boekdrukkunst naar een hoger niveau tilde.
DPI is de resolutie van je foto. Een term die je vaak ziet bij het aanleveren van drukwerk. Hoe kun je de DPI berekenen? En wat is de ideale resolutie?
Cellulose is het belangrijkste bestanddeel van papier en karton. Hoe ontstaat het? En hoe wordt van cellulose papier gemaakt?
De cahiersteek is een vorm van brocheren, waarbij gebruik gemaakt wordt van naald en draad. Hoe werkt het en voor welk drukwerk is het geschikt?
De broodtekst is de hoofdtekst, exclusief intro’s, koppen, tussenkoppen en streamers. De kern van het verhaal dus. Dit moet je weten.
Brocheren betekent de manier waarop we jouw drukwerk inbinden. Alles wat je moet weten over garenloos, gehecht, geniet en gelijmd gebrocheerd drukwerk.
Het samenstellen van een boek noemen we boekbinding. Dat kan op allerlei verschillende manieren. Wil je een boekje binden? Dit moet je weten.
De bladspiegel is de verhouding tussen het bedrukte gedeelte (de zetspiegel) en de witmarges van een bestand. Hoe pas je het toe in drukwerk?
Een beeldmerk is je merk in één oogopslag. Het appeltje van Apple, de Nike swoosh. Is een beeldmerk hetzelfde als een logo? En wat is een woordmerk?
Witte snijranden voorkomen? Dat doe je door afloop aan te brengen in je bestand. Wat is afloop precies? Hoe groot moet het zijn en hoe stel je dit in?
Een TIF bestand garandeert maximale kwaliteit. Dit bestand is ideaal voor het opslaan van foto’s. Wat is een .tiff precies? En is het geschikt voor drukwerk?
Een RAW bestand is de originele foto, genomen met een digitale camera. Een file dat eerst nog moet worden omgezet voordat het kan worden getoond.
PSD bestanden zijn meestal foto’s. PSD staat voor PhotoShop Document, hét programma om foto’s te bewerken. Wat is een PSD bestand precies?
Een PNG bestand kan worden gecomprimeerd zonder kwaliteitsverlies. Wat zijn andere voor- en nadelen? En hoe kun je zelf een PNG maken en bewerken?
Zeker weten dat jouw ontwerp perfect wordt gedrukt? Lever dan een PDF bestand aan. Wat is een PDF precies? En hoe maak je jouw bestand drukklaar?
Het JPG bestand is de bekendste indeling voor foto’s. Elk programma dat beeld ondersteunt, kan een JPG tonen. Maar is JPG ook geschikt voor drukwerk?
GIF bestanden grijpen de aandacht met hun bewegende afbeeldingen en eindeloze loop. Opgebouwd uit pixels en al 30 jaar een hit.
Logo’s worden vaak opgeslagen als EPS bestand. Dit bestandstype is onbeperkt schaalbaar zonder kwaliteitsverlies. Voor haarscherp drukwerk dus!
BMP staat voor bitmap en is een rasterafbeelding, waarbij van elke pixel de kleur wordt vastgelegd. Hoe meer bits, hoe meer kleur!
Tertiaire kleuren zijn een mix van 3 primaire kleuren of van 1 primaire en 1 secundaire kleur. Welke tertiaire kleuren zijn er? Dat lees je hier.
Vroeger maakten drukkers voor elke kleur een nieuwe plaat. Die extra kleur, naast zwart en wit, noemen we een steunkleur. Dit moet je weten.
Secundaire kleuren zijn een mengsel van twee primaire kleuren. Welke secundaire kleuren zijn er? Wat zijn tertiaire kleuren? En welke kleurcontrasten zijn er?
RGB kleuren zijn kleuren die licht absorberen. Waar staat RGB voor? Wat is het verschil tussen RGB en CMYK? En welke techniek gebruiken we voor drukwerk?
RAL is een systeem waarin kleuren zijn gecodeerd. Fysieke kleuren: van verf en inkt. Waar staat RAL voor? Welke kleuren zijn er? En hoe lees je een RAL code?
Met primaire kleuren kunnen we alle secundaire kleuren en tertiaire kleuren maken. Welke 3 primaire kleuren zijn er? En wat is de rol van kleur in drukwerk?
Een kleurencirkel is een cirkel die kleurverbanden en kleurcontrasten weergeeft. Wat zijn primaire kleuren? En welke kleurcontrasten zijn er allemaal?
Webpagina’s geven we kleur met HMTL kleuren. Codes voor het beste kleurresultaat op beeldschermen. Hoe ziet een HTML code eruit? En hoe vind je de juiste?
Complementaire kleuren zijn tinten die tegenover elkaar staan in de kleurenwaaier. Wat zijn de complementaire kleuren van blauw, rood en groen?
B1 brandvertragend is de classificering van producten die moeilijk ontvlambaar zijn. Wat betekent het precies? En wat is de DIN 4102 norm?